Τα '"μουρμούρικα" η αρχή των ρεμπέτικων τραγουδιών της σύγχρονης εποχής. Μεγάλοι ρεμπετολόγοι, που ασχολήθηκαν με την ιστορία του ρεμπέτικου, αναφέρουν τις ρίζες του στον μακρινό 7ο αιώνα π.Χ. Τα μουρμούρικά πάντως, τα λεγανε οι λεγόμενοι μουρμούρηδες, στις φυλακές και τους τεκέδες. Λέγεται ότι ξεκίνησαν στα μέσα του 19ου αιώνα στις φυλακές του Μεντρεσέ στην Πλάκα. Εκεί κατάδικοι, φυλακισμένοι ξεκίνησαν να τραγουδούν τα σεκλέτια τους, τους καημούς τους και τον πόνο τους για την χαμένη τους ζωή. Κατά την βασιλεία του Όθωνος και του Γεωργίου Α΄ ήταν τόπος εκτελέσεων. Εκεί υπήρχε ένας μεγάλος πλάτανος όπου στα κλαδιά του απαγχωνίζοταν οι κατάδικοι.
Έχετε ακούσει πολλές φορές την φράση << χαιρέτα μου τον πλάτανο>>, τώρα παίρνει νόημα; Εκτός λοιπόν από την φράση που έμεινε στην καθημερινότητα, ξεκίνησε από εκεί η ιστορία του ρεμπέτικου, όπου οι μάγκες και τα κουτσαβάκια που σύχναζαν λίγο πιο κάτω στου Ψυρρή που λέμε, ταυτίστηκαν με αυτόν τον ήχο και τον πόνο και άγγιξαν τις ευαίσθητες χορδές τους και όλων των ασθενών τάξεων της εποχής.
Έχετε ακούσει πολλές φορές την φράση << χαιρέτα μου τον πλάτανο>>, τώρα παίρνει νόημα; Εκτός λοιπόν από την φράση που έμεινε στην καθημερινότητα, ξεκίνησε από εκεί η ιστορία του ρεμπέτικου, όπου οι μάγκες και τα κουτσαβάκια που σύχναζαν λίγο πιο κάτω στου Ψυρρή που λέμε, ταυτίστηκαν με αυτόν τον ήχο και τον πόνο και άγγιξαν τις ευαίσθητες χορδές τους και όλων των ασθενών τάξεων της εποχής.
Κάποιες δεκαετίες αργότερα, στην αρχή του 20ου αιώνα εμφανίζονται στον Πειραιά τα πρωτορεμπέτικα τα λεγόμενα "γιαλάδικα", λόγω ότι ακούγεται επαναλαμβανόμενα η φράση γιάλα - γιάλα, ή γιαλελέι και αμάν γιάλα. Πολλοί γνώστες της ιστορίας του ρεμπέτικου αμφισβητούν αυτό τον όρο, όπου τα αναφέρουν κυρίως ώς "μαγκικα". Πάντως ένας από τους γνωστούς ρεμπέτες που έπαιξε πρωτορεμπέτικα, πειραιώτικα ρεμπέτικα πριν την μεγάλη επιρροή των σμυρνέικων ρεμπέτικων και μετέπειτα βέβαια, είναι ο Γιώργος Μπατής, δάσκαλος και του Μέγα Μαρκου.
Μετά την Μικριασιατική Καταστροφή και την ανταλλαγή των πληθυσμών πολλοί πρόσφυγες έμειναν στον Πειραιά και προσπάθησαν να ξανά αρχίσουν την ζωή τους. Τότε αναμείχθηκαν τα σμυρνέικα στοιχεία του ρεμπέτικου με τα Πειραιώτικα και έχουμε την πρώτη εποχή του Ρεμπέτικου τραγουδιού που κυριαρχούν τα σμυρνέικα στοιχεία. Μιλάμε για ερωτικά κυρίως τραγούδια αλλά και μάγκικα.
Και περνάμε στην κλασσική περίοδο του Ρεμπέτικου που δεσπόζει ο Συριανός και μετέπειτα Πειραιώτης Μάρκος Βαμβακάρης. Το 1934 φτιάχνεται η πρώτη ρεμπέτικη κομπανία που λέμε. Μπατής - Μάρκος - Παγιουμτζής και Δέλιας. Η «Τετράς η ξακουστή του Πειραιώς». Αρχίζει να μετασχηματίζεται το Πειραιώτικο και εν γένει το Ρεμπέτικο τραγούδι. Άλλοι σημαντικοί ρεμπέτες της εποχής είναι ο Δημήτρης Γκόγκος ή Μπαγιαντέρας, ο Γιάννης Παπαϊωάννου, ο Απόστολος Χατζηχρήστος, ο Βασίλης Τσιτσάνης, ο Μανώλης Χιώτης, ο Στελλάκης Περπινιάδης, η Ρόζα Εσκενάζυ και πολλοί άλλοι. Το 1936 ξεκινάει η δικτατορία του Μεταξά και επιβάλλεται λογοκρισία. Αναγκαστικά η δισκογραφία προσαρμόζεται και οι αναφορές σε ναρκωτικά, τεκέδες κ.λ.π. εκλείπουν από τις ηχογραφήσεις. Δεσπόζει πια το μπουζούκι στα όργανα.
Μεταπολεμική περίοδος και κυρίως την δεκαετία του 50 και του 60 το ρεμπέτικο έχει πια ευρεία αποδοχή και περνάει στην τελευταία εποχή του. Για πολλούς είναι και το τέλος του ρεμπέτικου και περνάμε σε ένα μετασχηματισμό του στο λεγόμενο αρχοντορεμπέτικο και το μετέπειτα λαϊκό τραγούδι. Εδώ δεσπόζει ο Τσιτσάνης. Η Σωτηρία Μπέλλου κάνει και εκείνη την εμφάνισή της.
Τελειώνοντας να πω ότι κατά την γνώμη μου οι τελευταίοι "ρεμπέτες", δηλαδή μάγκες και γνήσιοι τραγουδοποιοί ήταν τα φιλαράκια Μανώλης Ρασσούλης και Νίκος Παπάζογλου.
Αθάνατοι Όλοι τους. Μας συνοδεύουν στις λύπες μας και στις χαρές μας. Αθάνατοι.
very nice subject, although i don't understand the lyrics, but the music is very interesting. goodmorning from ny city.
ΑπάντησηΔιαγραφή