Τετάρτη 15 Σεπτεμβρίου 2010

Πώς κόβουμε το κάπνισμα

Πριν από περίπου 15 χρόνια, βρέθηκα στο Λονδίνο. Στο Coven Garden, με κόπο καταφέραμε να «κλείσουμε» τραπέζι σ΄ένα ιταλικό ρεστοράν, του οποίου η φήμη είχε βγει έξω από τα όρια της χώρας και ασφαλώς, είχε φτάσει ίσαμε την Ελλάδα, όπου το καλό φαγητό εκτιμάται δεόντως. Ως εκ τούτου, ως κλασικός Έλληνας καλοφαγάς, σχεδόν απαίτησα από τους φίλους μου να το επισκεφθούμε. Η παρέα αποτελείτο από καπνιστές και ο μετρ μας οδήγησε στο ένα και μόνο τραπέζι του καταστήματος, όπου επιτρεπόταν το κάπνισμα.
Ήταν τοποθετημένο στη μέση ενός γυάλινου «σεπαρέ», ακριβώς πλάι στην τουαλέτα. Οι διερχόμενοι για την ανάγκη τους, μας έβλεπαν κάπως ως ψάρια ενυδρείου. Ο θυμός μου δεν μ΄ άφησε να απολαύσω το φαγητό. Σήμερα, το μόνο που θυμάμαι από εκείνο το περίφημο ρεστοράν, είναι τα απαξιωτικά βλέμματα των πελατών μαζί με μια υποψία περιποιημένου -είναι η αλήθεια- λαβομάνου, που αποκαλυπτόταν κάθε φορά, που άνοιγε η πόρτα της τουαλέτας. «Δεν βαριέσαι... αυτά γίνονται στο Λονδίνο της υπερβολής», σκεφτόμουν.

Δεκαπέντε χρόνια μετά, Ελλάδα, 1η Σεπτεμβρίου. Η απαγόρευση του καπνίσματος επιβάλλεται... δια ροπάλου σε όλους τους κλειστούς δημόσιους και ιδιωτικούς χώρους κι εγώ ακόμη να καταφέρω να το κόψω.
Η εικόνα του ... χρυσόψαρου στη γυάλα αναβιώνει μέσα μου κι αυτή τη φορά στην πατρίδα μου, όπου δεν είμαι ταξιδιώτης. Ήρθε η μεγάλη στιγμή ν΄απαλλαγώ. Η απάντηση όσων ρώτησα, είναι μία: Όλα βρίσκονται μέσα στο κεφάλι σου.

Ο νόμος είναι αυστηρός για εμάς τους εξαρτημένους, αλλά ένας μόνον τρόπος υπάρχει πλέον να τον αγνοήσουμε. Να το κόψουμε. Όσο για τους τρόπους...
Με τη βοήθεια του γιατρού
«Το σημαντικότερο είναι να πάρει ο ίδιος ο καπνιστής την απόφαση, ότι θέλει να κόψει το κάπνισμα. Από εκεί και πέρα, υπάρχει η δυνατότητα να του προσφερθεί σοβαρή βοήθεια, εάν απευθυνθεί σε ένα από τα 35 και πλέον ειδικά ιατρεία διακοπής του καπνίσματος, σε όλη την Ελλάδα, τα οποία μετρούν εμπειρία μεγαλύτερη των δέκα ετών», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η αναπληρώτρια καθηγήτρια ιατρικής του πανεπιστημίου της Αθήνας και διευθύντρια του πρότυπου κέντρου διακοπής καπνίσματος στο Ευγενίδειο Θεραπευτήριο, πνευμονολόγος Χριστίνα Γκράτζιου.
Ανάλογα με το προφίλ του κάθε καπνιστή, το ιστορικό υγείας, τις συνήθειές του, τα χρόνια καπνίσματος και την εξαρτημένη συμπεριφορά, ο γιατρός επιλέγει το ενδεδειγμένο πρόγραμμα θεραπείας. Με την υποστήριξη ειδικά εκπαιδευμένης ιατρικής ομάδας, ο ενδιαφερόμενος υποστηρίζεται ψυχολογικά και για την αποθεραπεία του «επιστρατεύονται» και φάρμακα. Οι επισκέψεις γίνονται μία φορά την εβδομάδα και διαρκούν περίπου μία ώρα.
«Η προσέγγιση είναι καθαρά ιατρική. Οι μέθοδοι που ακολουθούνται βασίζονται σε διεθνείς, βασικές, κατευθυντήριες οδηγίες που δίνονται από τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας. Εμείς, ως ιατρική και πανεπιστημιακή ομάδα, τις τηρούμε αυστηρά και δεν χρησιμοποιούμε εναλλακτικές μεθόδους», τονίζει η κ. Γκράτζιου.
Στο Ευγενίδειο, ο καπνιστής θα ακολουθήσει ένα εντατικό πρόγραμμα, το οποίο περιλαμβάνει μία επίσκεψη την εβδομάδα για τον πρώτο μήνα, μία ανά τρεις εβδομάδες περίπου για τους επόμενους δύο μήνες και τέλος, μία ανά τρίμηνο μέχρι τη συμπλήρωση ενός έτους. Η κ. Γκράτζιου υπογραμμίζει: «Υπάρχει μία πολύ τακτική παρακολούθηση γι αυτό και τα αποτελέσματα είναι πολύ ενθαρρυντικά. Επτά στα δέκα άτομα που επιλέγουν αυτό τον τρόπο για να "κόψουν" το τσιγάρο, τα καταφέρνουν. Βάσει διεθνών μελετών, οι Έλληνες καταφέρνουν, σε πολύ μεγάλο ποσοστό, να σταματήσουν αυτή τη βλαβερή συνήθεια».
Το δε κόστος γι αυτού του είδους τη βοήθεια, είναι πολύ χαμηλό σε σχέση με τις προσφερόμενες υπηρεσίες και τα προσδοκώμενα αποτελέσματα. Περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 800 801 8080.
Με τη βοήθεια του φαρμακοποιού
Στα πακέτα τσιγάρων αναγράφεται, ότι εκτός από τον γιατρό, και ο φαρμακοποιός μπορεί να βοηθήσει να σταματήσουμε το κάπνισμα. Το ΑΠΕ-ΜΠΕ απευθύνθηκε λοιπόν, στον πρόεδρο του φαρμακευτικού συλλόγου Αττικής, Κώστα Λουράντο, για «βοήθεια».

    «Κανείς φαρμακοποιός και κανένα σκεύασμα δεν μπορούν, από μόνα τους να βοηθήσουν κάποιον να σταματήσει το κάπνισμα, αν ο ίδιος δεν το θέλει. Αν κάποιος νομίζει ότι μόνο με μία τσίχλα, ή ένα patch, μπορεί να το κόψει, είναι γελασμένος». Από την εμπειρία του ο κ. Λουράντος έχει οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι οι περισσότεροι καπνιστές στην Ελλάδα, δεν ενδιαφέρονται να κόψουν το κάπνισμα και πολλοί από αυτούς, που προσπαθούν, δεν το θέλουν πραγματικά. Απόδειξη ότι από τη στιγμή που εφαρμόστηκε ο αντικαπνιστικό νόμος, οι περισσότεροι σκέφτονται πώς θα ξεφύγουν για να καπνίζουν ανενόχλητοι.
«Φαίνεται ξεκάθαρα ότι τίθεται θέμα κακής νοοτροπίας, έλλειψης σεβασμού και χαμηλού επιπέδου πολιτισμού», αναφέρει ο πρόεδρος των φαρμακοποιών Αττικής και καταλήγει: «Αν κάποιος έχει πραγματική θέληση να κόψει το κάπνισμα, τότε θα βοηθήσει ο φαρμακοποιός και κάποιο από τα πολλά βοηθήματα, που κυκλοφορούν στην αγορά».
Με ψυχοθεραπεία
Η εξάρτηση από το κάπνισμα είναι σωματική και ψυχολογική. Το τσιγάρο δε, βρίσκεται μόνο στο σώμα, αλλά κυρίως στο μυαλό του καπνιστή.
Για την απεξάρτηση από το τσιγάρο, ένα κομμάτι είναι η αποτοξίνωση από τη νικοτίνη και ένα άλλο, το μεγαλύτερο, η απαλλαγή από την εμμονή.
«Το άτομο πρέπει να "ξεκολλήσει" εγκεφαλικά από το τσιγάρο», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ψυχίατρος - ψυχοθεραπευτής Βασίλης Τσαρούχας. Τα στερητικά συμπτώματα, μετά τη διακοπή του καπνίσματος, είναι ήπιας μορφής και δεν διαρκούν περισσότερο από οκτώ ημέρες. Σε αυτό το διάστημα, το άτομο μπορεί να παρουσιάσει διαταραχές στον ύπνο, στο φαγητό, να είναι ευερέθιστο και να αντιμετωπίζει ήπιες κρίσεις άγχους.

Το διανοητικό κομμάτι του εθισμού είναι βαθύτερο και πιο περίπλοκο. Ο άνθρωπος καπνίζει, γιατί υποσυνείδητα νομίζει ότι του κάνει καλό.

«Το βλαβερό πρέπει να αντικατασταθεί με κάτι υγιές. Γι αυτή την αντικατάσταση μπορεί να βοηθήσει πολύ η ψυχοθεραπεία με διάφορες τεχνικές. Έτσι, μπορεί να γίνει συνειδητή απόφαση του καπνιστή, το να μην καπνίζει», αναφέρει ο κ. Τσαρούχας και συνεχίζει: «Αν δούμε πότε ξεκινούν οι περισσότεροι άνθρωποι να καπνίζουν, θα διαπιστώσουμε ότι είναι σε περιόδους έντονης ανασφάλειας, με συνηθέστερη αυτήν της εφηβείας. Με το τσιγάρο, λοιπόν, δημιουργείται στους καπνιστές η ψευδαίσθηση, ότι βγαίνουν από αυτά τα άβολα συναισθήματα, παίρνουν επιβεβαίωση. Νομίζουν ότι το τσιγάρο τους δίνει σιγουριά, άρα τους κάνει καλό. Σιγά, σιγά το άτομο γίνεται εξαρτημένο από το τσιγάρο και δεν μπορεί να σταματήσει την κακιά συνήθεια».

Η ψυχοθεραπεία αν και μπορεί να βοηθήσει όλους τους καπνιστές, δεν είναι για όλους. Είναι γι αυτούς που την χρειάζονται. «Δεν χρειάζεται πάντα να ψάχνουμε βαθιά στα πράγματα. Χρειάζεται διάκριση για το τι χρειάζεται ο κάθε άνθρωπος», διευκρινίζει ο κ. Τσαρούχας.
Με ένα βιβλίο
«Ο εύκολος τρόπος να κόψετε το κάπνισμα» είναι ο τίτλος ενός βιβλίου, που σύμφωνα με μαρτυρίες, έχει βοηθήσει χιλιάδες καπνιστές ανά τον κόσμο, να σταματήσουν το κάπνισμα. Ο συγγραφέας, όντας ο ίδιος πρώην μανιώδης καπνιστής, παρουσιάζει μία εμπειρική μέθοδο σταματήματος του καπνίσματος. Ο τρόπος που βρήκε ο Άλεν Κάρρ να σταματήσει το κάπνισμα και να μοιραστεί την εμπειρία του μέσα από το βιβλίο, βασίζεται σε μία απλή ιδέα. Η δυσκολία του να σταματήσει κανείς το κάπνισμα, έγκειται στον φόβο για την παύση, φόβος ο οποίος πηγάζει από λάθος αντιλήψεις που είναι εντυπωμένες στο μυαλό των καπνιστών σε σχέση με το τσιγάρο. Εάν αλλάξουν, λοιπόν, οι αντιλήψεις, νικιέται και οι φόβος και έτσι το σταμάτημα γίνεται μία εύκολη υπόθεση, χωρίς δυσάρεστες συνέπειες.

Έτσι το έκανε και έτσι το έγραψε ο Άλεν Κάρρ και στον πρόλογο του διεθνούς μπεστ σέλλερ του, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Μπορείτε να φανταστείτε πώς αισθάνθηκε ο Κόμης Μοντεχρήστος όταν, τελικά, δραπέτευσε από εκείνη την φυλακή; Έτσι αισθάνθηκα και εγώ, όταν απέδρασα από την παγίδα της νικοτίνης. Έτσι αισθάνονται και τα εκατομμύρια των πρώην καπνιστών, που χρησιμοποίησαν τη μέθοδό μου. Στο τέλος του βιβλίου έτσι θα αισθάνεστε και εσείς». Το βιβλίο κυκλοφορεί στην Ελλάδα από τις εκδόσεις Αιώρα, σε μετάφραση του Κώστα Φωκά.
«Μαχαίρι»
Βάσει στατιστικών, από τους εκατό καπνιστές που προσπαθούν να σταματήσουν το κάπνισμα, χωρίς βοήθεια, τρεις τα καταφέρνουν.

Ο 40χρονος Δημήτρης Παπαβασιλείου, επιτυχημένος επιστήμονας και πατέρας δύο παιδιών, είναι ένας από αυτούς. Ξεκίνησε το κάπνισμα στα 15, αλλά τα τελευταία τρία χρόνια δεν καπνίζει. Μια μέρα πήρε τη μεγάλη απόφαση και το έκοψε «μαχαίρι».

«Έβλεπα ότι μου κάνει πολύ κακό. Έβηχα, σε βαθμό που πνιγόμουν, και λαχάνιαζα με το παραμικρό. Είχα κουραστεί, σιχαινόμουν τον εαυτό μου», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Πώς το έκοψε; «Έβαλα ένα καθημερινό στοίχημα με τον εαυτό μου. Έλεγα καθημερινά, "σήμερα δε θα καπνίσω, σήμερα δε θα καπνίσω". Mία φορά τη μέρα, πέρασαν τρία χρόνια από την πρώτη που το είπα».

«Τον πρώτο καιρό ήταν αρκετά δύσκολα» παραδέχεται και εξηγεί: «Για ένα εξάμηνο είχα νεύρα, τον πρώτο χρόνο πήρα και κάποια κιλά. Τα νεύρα, όμως, πέρασαν και τα κιλά χάθηκαν. Είμαι άλλος άνθρωπος». Ενίοτε, η παλιά κακιά συνήθεια περνάει σαν σκέψη από το μυαλό του, αλλά δεν αισθάνεται επιθυμία να την επαναφέρει στη ζωή του.

«Το μυαλό μου, σαν να κάνει "φλας μπακ" κάποιες στιγμές. Καμιά φορά πίνοντας τον καφέ μου, σκέφτομαι "τώρα κανονικά πάει ένα τσιγάρο", αλλά δεν έχω καμία επιθυμία. Δεν κάνω καν την κίνηση», λέει και απευθύνεται σε όλους όσοι ενδιαφέρονται να αλλάξουν τη ζωή τους. «Κόψτε το «μαχαίρι». Γίνεται!».
Πηγή: (ΑΠΕ-ΜΠΕ του Ηλία Παλιαλέξη)
http://www.ana-mpa.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου